Theo TS Trương Đình Bắc – Phó Cục trưởng Cục Y tế dự phòng Bộ Y tế, loại muỗi Aedes truyền bệnh bệnh teo não do vi rút ZIKA (đã lan truyền rất mạnh ở Châu Mỹ) hiện có rất nhiều ở Việt Nam.
Muỗi Aedes – trung gian truyền virus ZIKA
TS Bắc cho biết trong điều kiện người đến từ vùng dịch rất nhiều mà muỗi truyền bệnh có ở Việt Nam vì thể nguy cơ dịch cũng có thể xảy ra ở Việt Nam. Vì thế, TS Trương Đình Bắc nhấn mạnh, với người nhập cảnh về từ các quốc gia có lưu hành vi rút ZIKA chủ động tự theo dõi sức khỏe trong vòng 14 ngày, nếu có biểu hiện sốt đến ngay cơ sở y tế để được khám và tư vấn điều trị, không tự ý điều trị tại nhà.
Tại môi trường xung quanh nơi sinh sống, mọi người cần chủ động đậy kín tất cả các dụng cụ chứa nước để muỗi không vào đẻ trứng. Tại các hộ gia đình nên chủ động diệt lăng quăng, bọ gậy để diệt trừ muỗi.
Theo thông báo của Tổ chức Y tế thế giới khu vực châu Mỹ, vi rút Zika (một loại vi rút truyền qua muỗi Aedes – loại muỗi truyền bệnh sốt xuất huyết) có tốc độ lan truyền rất nhanh, đặc biệt tại khu vực châu Mỹ. Kể từ khi được phát hiện đầu tiên tại Brazil vào tháng 5/2015, đến ngày 23/01/2016 vi rút này đã lan truyền tới 21 quốc gia và vùng lãnh thổ khu vực châu Mỹ.
Có hai lý do để vi rút Zika lây truyền nhanh đó là: (1) người dân chưa từng phơi nhiễm với vi rút Zika nên không có miễn dịch trong cộng đồng, (2) loại muỗi Aedes truyền vi rút Zika phổ biến ở hầu hết các nước khu vực châu Mỹ trừ Canada và lục địa Chile. Tổ chức Y tế thế giới khu vực châu Mỹ cho rằng vi rút Zika sẽ tiếp tục lan truyền tới hầu hết các nước và vùng lãnh thổ khu vực châu Mỹ tại những nơi có lưu hành muỗi Aedes.
Vai trò của muỗi Aedes truyền vi rút Zika đã được khẳng định rõ ràng trong khi các đường lây truyền khác thì rất hạn chế. Vi rút Zika cũng đã được phân lập trong tinh dịch và cũng ghi nhận một trường hợp có khả năng lây truyền qua đường tình dục. Tuy nhiên cần có thêm những bằng chứng để khẳng định việc lây truyền vi rút Zika qua đường tình dục.
Các biện pháp phòng bệnh hiệu quả là:
(1) loại trừ nơi sinh sản của muỗi, đặc biệt là những đồ đựng nước
(2) ngăn chặn muối đốt. Các khuyến cáo của WHO khu vực châu Mỹ để phòng chống bệnh do vi rút Zika:
• Loại bỏ nơi sinh sản của muỗi bằng cách thu dọn những vật dụng đựng nước nơi muỗi có thể đẻ trứng như thùng, xô, chậu, lọ hoa, lốp xe và đầy nắp kín những nơi đựng nước sinh hoạt. Điều này cũng góp phần khống chế dịch sốt xuất huyết và chikungunya.
• Người dân sống trong khu vực lưu hành muỗi Aedes cần phòng muỗi đốt bằng bôi hóa chất đuổi muỗi hoặc mặc quần áo dài để tránh bị muối đốt; đóng các cửa để muỗi không vào nhà, nằm màn khi ngủ kể cả ban ngày (khi muỗi hoạt động).
• Phụ nữ mang thai nên được chăm sóc cẩn thận để tránh bị muỗi đốt. Mặc dù bệnh do vi rút Zika chủ yếu có biểu hiện nhẹ nhưng vụ dịch Zika tại Brazil đã trùng hợp với sự gia tăng đáng kể các trường hợp mắc bệnh đầu nhỏ ở trẻ sơ sinh.
• Phụ nữ khi đi đến vùng lưu hành vi rút Zika nên tư vấn cán bộ y tế trước và sau khi trở về; trong trường hợp có phơi nhiễm với vi rút Zika nên tư vấn với cán bộ y tế để theo dõi chặt chẽ trong suốt quá trình mang thai.
Tổ chức Y tế thế giới khu vực châu Mỹ tiếp tục làm việc với các quốc gia thành viên để tăng cường kiểm soát muỗi, tuyền thông về những nguy cơ của vi rút Zika để khuyến khích các biện pháp phòng chống và thiết lập hệ thống giám sát vi rút Zika và những biến chứng nghi ngờ có thể xảy ra như chứng đầu nhỏ, hội chứng Guillain-Barre, những rối loạn về thần kinh, miễn dịch.
Viết bình luận